Upewnij się, czy czas urlopu wpływa na wysokość dochodu pracownika
Upewnij się, czy czas urlopu wpływa na wysokość dochodu pracownika
Zasady obliczania wynagrodzenia za czas urlopu ustalone są w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm., dalej: rozporządzenie urlopowe).
Rozporządzenie przez konstrukcję przepisów w nim zawartych realizuje zasadę, wynikającą z art. 172 kp. Dzięki temu można wyrównać pracownikowi finansowo okres trwania urlopu, podczas którego nie wypełnia on swoich obowiązków. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy pracownik jest wynagradzany w systemie zmiennym – akord, prowizja, premie, dodatki.
WAŻNE
Pracownikom, których wysokość miesięcznych poborów zależy od ilości, wartości czy jakości pracy, należy obliczyć wynagrodzenie urlopowe, wyznaczając najpierw tzw. podstawę wymiaru.
Przy tej operacji warto zacząć od zgrupowania wszystkich elementów wynagrodzenia pracownika i wybrać tylko te, które tę podstawę tworzą, w świetle rozporządzenia urlopowego. Dalsza kwalifikacja polega na przyjęciu tych składników, które są zmienne i przysługują za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc.
Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem odpowiednich pozycji wymienionych w § 6 rozporządzenia urlopowego.
Są wśród nich m.in.
- trzynastki,
- wynagrodzenie za czas choroby,
- jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania czy
- nagrody jubileuszowe.
Wliczane są natomiast te składniki wynagrodzenia, które pracownikowi przysługują na podstawie wewnętrznych aktów płacowych (mają charakter roszczeniowy), np. premie regulaminowe. Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystywania urlopu.
Stałe składniki płacowe nie wymagają dodatkowych obliczeń. Wypłaca się je normalnie, w wysokości należnej jak za miesiąc przepracowany.
Wypłata dla pracownika etatowego
Pracownica zatrudniona na 2/3 etatu otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 1.800 zł. Do tego premię regulaminową, stanowiącą 10% płacy zasadniczej – 180 zł, oraz dodatek za staż pracy – 90 zł. W styczniu przebywała 40 godzin na urlopie wypoczynkowym. Za styczeń przysługuje jej normalne, jak zwykle, wynagrodzenie stanowiące sumę stałych elementów, w łącznej kwocie
2.070 zł (1.800 zł + 180 zł + 90 zł).
Natomiast zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc uwzględnia się przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości, wypłaconego pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Jeżeli wysokość tych składników ulega znacznym wahaniom, to mogą być one uwzględnione w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie dłuższym (np. 6 czy 9 miesięcy), lecz nie przekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.
W razie zmiany w zmiennych składnikach wynagrodzenia lub zmiany wysokości takich składników w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru, wprowadzonych przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu – podstawę wymiaru ustala się ponownie, z uwzględnieniem tych zmian (§ 10 rozporządzenia urlopowego).
Ten przepis stosuje się w razie zmian w zasadach wynagradzania, jakie zaszły przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego lub w miesiącu wykorzystywania tego urlopu. Mogą to być zmiany polegające na zniesieniu bądź dodaniu jakiegoś składnika wynagrodzenia albo też na modyfikacji zasad ich przyznawania. Wówczas podstawę wymiaru trzeba ustalić ponownie, z uwzględnieniem tych zmian (jeśli jest to możliwe), tak jakby przysługiwało ono według nowych zasad przez cały okres wykorzystywany do liczenia podstawy wymiaru urlopowego.
Dowiedz się, w jaki sposób wyliczyć wysokość świadczenia
Wynagrodzenie urlopowe oblicza się:
1) dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa, a następnie
2) mnożąc tak ustalone wynagrodzenie za 1 godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.
Wynagrodzenie za godzinę pracy uzyskuje się, biorąc pod uwagę wszystkie godziny, w których pracownik wykonywał pracę w okresie 3 (maksymalnie 12) miesięcy, a więc wszystkie faktycznie przepracowane godziny, wraz z ewentualnymi nadgodzinami, a z pominięciem godzin niewykonywania pracy – np. z powodu choroby, urlopu czy przestoju.
Wynagrodzenie pracownika po podwyżce
Pracownik jest wynagradzany stałą pensją zasadniczą 2.800 zł, do tego miał stałą premię regulaminową 200 zł. Pracownik był na urlopie w lutym (24 godziny). Od 1 stycznia 2017 r. zmieniły się zasady wynagradzania: stawka zasadnicza wzrosła do 3.000 zł, ale zamieniono premię stałą na zmienną, uzależnioną m.in. od jakości pracy. W styczniu pracownik uzyskał 205 zł premii. Za luty pracownik otrzyma wynagrodzenie 3.000 zł, zmienną premię wypracowaną w tym miesiącu oraz wynagrodzenie urlopowe obliczone na podstawie premii styczniowej, w grudniu i listopadzie premia była bowiem stała: 205 zł : 176 godzin przepracowanych w styczniu = 1,16 zł, 1,16 zł × 24 godziny urlopu = 27,84 zł.
Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, albo przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie zmienne za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie (§ 11 rozporządzenia urlopowego).
Ten przepis dotyczy sytuacji, kiedy w okresie 3 (bądź maksymalnie 12) miesięcy wystąpił miesiąc (miesiące), w którym (w których) pracownikowi nie przysługiwało żadne zmienne wynagrodzenie (był to tzw. pusty miesiąc lub pusty był cały okres przyjmowany do ustalenia podstawy urlopowej). Chodzi tu o sytuacje, kiedy pracownik nie nabył prawa do zmiennego składnika ze względu na nieobecność, która wpłynęła na jego brak.
Pensja przy braku zmiennego składnika
Pracownik był na urlopie w styczniu. Otrzymuje zmienne wynagrodzenie w postaci prowizji od wyegzekwowanych należności od petentów. W grudniu 2016 roku przez cały miesiąc był nieobecny w pracy, ponieważ chorował oraz przebywał na urlopie bezpłatnym. Wynagrodzenie urlopowe za styczeń należy obliczyć z prowizji wypłaconych w okresie wrzesień – listopad.
Pracownikom, którzy przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego otrzymali wynagrodzenie za okres krótszy niż przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, np. zostali niedawno zatrudnieni – podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres faktycznie przepracowany.
Składniki wynagrodzenia, wypłacane za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłaca się w przyjętych terminach wypłaty tych składników, przy czym okres urlopu jest traktowany na równi z okresem wykonywania pracy. Zatem poza podstawą urlopową zostają np. premie kwartalne, półroczne czy nagrody roczne. Z nich nie ustala się podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego. Są one po prostu wypłacane w normalnych terminach płatności, po upływie danego okresu, za jaki przysługują.
Wynagrodzenie przy zmiennej premii
Pracownica została zatrudniona 10 grudnia 2016 r. Jest wynagradzana zmienną premią miesięczną. Od 2 lutego przebywała na 24-godzinnym urlopie wypoczynkowym. W grudniu i styczniu zarobiła 415 zł, przepracowując 288 godzin. Za urlop lutowy dostanie więc z tego tytułu: 415 zł : 288 godz. = 1,44 zł, 1,44 zł × × 24 godz. = 34,56 zł.
Warto zapamiętać:
- Pracownikom, których wysokość miesięcznych poborów zależy od ilości, wartości czy jakości pracy, należy obliczyć wynagrodzenie urlopowe wyznaczając najpierw tzw. podstawę wymiaru.
- Wynagrodzenie za godzinę pracy uzyskuje się, biorąc pod uwagę wszystkie godziny, w których pracownik wykonywał pracę w okresie 3 (maksymalnie 12) miesięcy, a więc wszystkie faktycznie przepracowane godziny, wraz z ewentualnymi nadgodzinami, a z pominięciem godzin niewykonywania pracy – np. z powodu choroby, urlopu czy przestoju.
- Wynagrodzenie urlopowe oblicza się dzieląc podstawę wymiaru przez liczbę godzin, w czasie których pracownik wykonywał pracę w okresie, z którego została ustalona ta podstawa, a następnie mnożąc tak ustalone wynagrodzenie za 1 godzinę pracy przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w czasie urlopu w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby w tym czasie nie korzystał z urlopu.
- Jeżeli przez cały okres przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru, poprzedzający miesiąc wykorzystywania urlopu wypoczynkowego, albo przez okres krótszy, lecz obejmujący pełny miesiąc kalendarzowy lub pełne miesiące kalendarzowe, pracownikowi nie przysługiwało wynagrodzenie zmienne za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, przy ustalaniu podstawy wymiaru uwzględnia się najbliższe miesiące, za które pracownikowi przysługiwało takie wynagrodzenie (§ 11 rozporządzenia urlopowego).
Odpowiedzi na pytania jak ustalić wynagrodzenia urlopowe i je zaksięgować oraz jak ujmować rezerwy na niewykorzystane urlopy w księgach znajdziesz w e-kursie Księgowe aspekty rozliczania urlopów 2017. Rozpocznij szkolenie już dziś. Kliknij tutaj »
/WiedzaiPraktyka
/wip